แม่ฮ่องสอน-แม่สะเรียงสืบสานประเพณีเดือนสี่ เผาข้าวหลาม ตานข้าวใหม่ คนแห่ซื้อจนเผาข้าวหลามไม่ทันขาย
แม่ฮ่องสอน-แม่สะเรียงสืบสานประเพณีเดือนสี่ เผาข้าวหลาม ตานข้าวใหม่ คนแห่ซื้อจนเผาข้าวหลามไม่ทันขาย
ราษฏรในพื้นที่ อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน ราษฏรที่มีอาชีพเผาข้าวหลามขาย ก็จะระดมกันเผาข้าวหลามมากเป็นพิเศษ เพื่อจำ หน่ายแก่พุทธศาสนิกชนที่ทำการทำงาน ไม่มีเวลามาเผาข้าวหลาม ซึ่งต้องใช้ระยะเวลาที่นานพอสมควรในการเผาข้าวหลามแต่ละรอบ เพื่อนำไปทำบุญถวายข้าวใหม่ตามหัววัดต่างๆ ตามประเพณีเดือน 4 ในวันพรุ่งนี้เช้า( 13 มกราคม 2568 ) ซึ่งจะทำกันเป็นประจำ ในทุกๆปี เมื่อถึงวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 4 อากาศเริ่มจะหนาวเย็น ชาวอำเภอแม่สะเรียงแต่ละหลังคาเรือนจะทำ การเผาข้าวหลามขึ้นวัดทำบุญ
ที่บ้าน นางสุพิณ จิตสว่าง (เสื้อดำ) ราษฎรบ้านทุ่งแล้ง ที่มีอาชีพเผาข้าวหลามขายโดยเผาแบบดั้งเดิม กล่าวว่า ปีนี้ก็จัดเผาข้าวหลามประมาณ 700 – 800 กระบอก เพื่อจำหน่ายให้กับพี่น้องประชา ชนชาวอำเภอแม่สะเรียง มีทั้งพ่อค้าแม่ค้าที่มารับไปขายต่อ หรือ มีชาวบ้านมาซื้อเพื่อไปทำบุญโดยตรง แม้วัตถุดิบจะขึ้นราคา ทั้งน้ำตาลทราย ข้าว กะทิ แต่ยังคงทำขายในราคาเดิมมีหลายขนาดตั้งแต่กระบอกละ 20, 30 บาท แล้วแต่ขนาดของข้าวหลาม
เช่นเดียวกับ นางสุภาพ ขวัญอ่อน หรือ ปี้หล้า ที่ปีนี้เผาข้าวหลามเพิ่มขึ้นสองวันมานี้ เผาไปแล้ว 1500 กระบอก ซึ่งเป็นออเดอร์ที่ลูกค้าสั่ง แต่ก็ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของพี่น้องประชาชนที่เดินทางมาซื้อถึงบ้าน ส่วนราคา ก็ยังคงเดิมอยู่ที่ 3 กระบอก 50 บาท 2 กระบอก 50 บาท ถ้ามีขนาดใหญ่หน่อย ก็กระบอกละ 30 บาท ซึ่งตลอดสองวันที่ผ่านมามีคนมาสั่งจองกันไม่หยุด ถึงขึ้นต้องปิดหน้าร้าน รับทำเฉพาะออร์เดอร์ที่สั่งให้ครบเสียก่อน
สำหรับประเพณีเดือนสี่จีข้าวหลาม เป็นประเพณีที่ชาวไทยเหนือ และ พี่น้องประชาชนชาวอำเภอแม่
สะเรียง ปฏิบัติกันมาตั้งแต่สมัยปู่ ย่า ตา ยาย นิยมทำในช่วงเดือนสี่ (เหนือ) คือช่วง 15 ค่ำ ของเดือนมกราคม ภายหลังฤดูเก็บเกี่ยวพืชผลทางการเกษตรเรียบร้อยแล้วชาวบ้านมักจะนำข้าวใหม่ที่ได้จากการเก็บเกี่ยวมาทำบุญที่วัด เรียกประเพณี “เผาข้าวหลาม ตานข้าวใหม่ ” และอีกส่วน ก็จะนำ ไปให้ ญาติผู้เฒ่าผู้แก่ที่ยังมีชีวิตอยู่ เป็นการแสดงความกตัญญูกตเวที ซึ่งแต่ละท้องถิ่นจะมีวิธีการนำ ข้าวมาถวายแตกต่างกันออกไป เช่น ถวายเป็นข้าวสาร ข้าวนึ่งสุกบ้าง ข้าวจี่ หรือข้าวหลาม เป็นต้น
สุกัลยา / แม่ฮ่องสอน