แม่ฮ่องสอน-เจ้าคณะจังหวัดแม่ฮ่องสอน เชิญชวนพุทธศาสนิกชน ร่วมงานบุญประเพณีต่างซอมต่อหลวง ( ถวายข้าวมธุปายาส ) ประจำปี 2567
แม่ฮ่องสอน-เจ้าคณะจังหวัดแม่ฮ่องสอน เชิญชวนพุทธศาสนิกชน ร่วมงานบุญประเพณีต่างซอมต่อหลวง ( ถวายข้าวมธุปายาส ) ประจำปี 2567
พระสุมณฑ์ศาสนกิตติ์ เจ้าคณะจังหวัดแม่ฮ่องสอน เจ้าอาวาสวัดพระธาตุดอยกองมู เจริญพรเชิญชวนพุทธศาสนิกชน ร่วมทำบุญงานประเพณีต่างซอมต่อหลวง ( ถวายข้าวมธุปายาส ) และขอเชิญร่วมพิธีกวนข้าวซอมต่อหลวง ( กวนข้าวมธุปายาส ) ระหว่างวันที่ 24-25 กันยายน 2567 ณ วัดพระธาตุดอยกองมู จ.แม่ฮ่องสอนตามกำหนดการดังนี้
วันที่ 24 กันยายน 2567 เวลา 08.00 น.เป็นต้นไป แต่งดาเครื่องไทยทาน และนำจตุปัจจัยมาร่วมทำบุญ ณ อาคารผู้สูงอายุ
วันที่ 25 กันยายน 2567 เวลา 03.09 น. พิธีนึ่งข้าวซอมต่อหลวง เวลา 03.39 น. พิธีกวนข้าวซอมต่อหลวง เวลา 04.09 น. พิธีปั้นข้าวซอมต่อหลวง เวลา 05.00 น.พิธีต่างซอมต่อหลวง ( ถวายข้าวมธุปายาส)
ซอมต่อหลวง หรือ ข้าวมธุปายาส เป็นอาหารสมัยพุทธกาล มีลักษณะเป็นข้าวที่หุงสุกเจือด้วยน้ำนมโคและน้ำผึ้ง ก่อนที่พระพุทธเจ้าจะตรัสรู้ “นางซุจ่าต่า” หรือ นางสุชาดา ธิดาของเสนียะเศรษฐี แห่งหมู่บ้านอุรุเวลาเสนานิคม เมืองราชคฤห์ แคว้นมคธ ซึ่งเคยตั้งจิตอธิษฐานกับต้นไทรใกล้บ้านว่า ขอให้ได้ขอให้ได้สามีที่มีบุญ มีทรัพยสมบัติ มีชาติสกุลเสมอกัน และขอให้มีบุตรคนแรกเป็นชาย เมื่อสมปรารถนาแล้วคำอธิษฐานยังคงติดค้างในใจเรื่อยมา ต่อมาวันหนึ่ง เจ้าชายสิทธัตถะ นั่งประทับใต้ต้นไม้ที่นางสุชาดาเคยตั้งจิตอธิษฐาน คนรับใช้ของนางสุชาดามาพบและเข้าใจว่าเป็นรุกขเทวดา จึงรีบแจ้งแก่นางสุชาดา เมื่อทราบแล้วนางสุชาดา จึงได้หุงข้าวมธุปายาสด้วยความประณีตจัดใส่ถาดทองคำ แล้วนำไปถวาย เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะรับแล้ว ทรงปั้นเป็นก้อนจำนวน 50 ก้อน และแบ่งข้าว 1 ก้อน อุทิศให้เทพเทวดาและสรรพสัตว์ทั้งหลาย จากนั้นจึงเสวยข้าว 49 ก้อน
เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะเสวยข้าวมธุปายาสแล้ว พระองค์ได้เสด็จมาประทับบำเพ็ญเพียรใต้ต้นพระศรี มหาโพธิ์ และตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในปัจฉิมยาม ของวันเพ็ญเดือนวิสาขะ (ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6) ชาวไทใหญ่ เชื่อว่า “ข้าวมธุปายาส” หรือ ข้าวซอมต่อหลวง เป็นภัตตาหารสำคัญที่ให้กำลังแก่เจ้าชายสิทธัตถะ ในการบำเพ็ญเพียรจนตรัสรู้ สืบเนื่องจากพุทธประวัติจึงเกิดเป็นประเพณีต่างซอมต่อหลวง หรือถวายข้าวมธุปายาส ซึ่งยึดถือปฏิบัติมาจนถึงปัจจุบัน
ทั้งนี้ วัดพระธาตุดอยกองมู จ.แม่ฮ่องสอน ได้ร่วมกับ โครงการวิจัย ฟื้นวิถีเมิงไตการรื้อฟื้นและการจัดการทุนวัฒนธรรมไทใหญ่เมืองแม่ฮ่องสอน มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ได้ร่วมจัดงานประเพณีต่างซอมต่อหลวง หรือ ถวายข้าวมธุปายาส ขึ้น เพื่อเป็นการรื้อฟื้นและสืบสานประเพณีอันดีงามของท้องถิ่น และเพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์สร้างการรับรู้ ถึงสิ่งดีงามของบรรพบุรุษที่ได้ดำรงสืบต่อมาให้กับเยาวชนลูกหลานได้รักษาไว้ให้คงอยู่คู่กับเมืองแม่ฮ่องสอนสืบไป.
สุกัลยา / แม่ฮ่องสอน